Dalekie początki historii Bałtów
Tajemnicza kraina północno-wschodniej Europy nie zawsze była miejscem spokojnych mazurskich wakacji i sielankowych spacerów po lesie. Zamin obszary te miały być zasiedlone przez Bałtów, znajdowały się tutaj inne, równie intrygujące plemiona. Przodkowie dzisiejszych Litwinów i Łotyszy wyłonili się w tej okolicy niczym bohaterowie starej legendy z powiewem klimatu kontynentalnego i chłodu Morza Bałtyckiego.
Kim byli Bałtowie?
Zasadniczo można powiedzieć, że Bałtowie to najstarsze, znane, indoeuropejskie ludy osiadłe około 2000 lat przed naszą erą na terenie obecnej Litwy i Łotwy. Co ciekawe, ich nazwa pochodzi od plemienia zamieszkującego tereny wschodniej Polski aż do współczesnych czasów. Przez wieki przeszli przez wiele ewolucyjnych etapów, odważyli się przetrwać czasy dynamicznych zmian, nieustannych najazdów i politycznych transformacji. Słynęli ze swojego przekorna wyrazu, zawziętości i duchowej odrębności, w końcu kto nie marzyłby o własnym kawałku plaży nad Bałtykiem, prawda?
Fluktuacje Bałtów przez wieki
To, że Bałtów charakteryzowała mobilność, to największe niedopowiedzenie tego artykułu. Na przestrzeni lat plemiona balansowały między zorganizowanym rolnictwem a procederem wojowniczym, który niejednokrotnie wnosił świeży powiew rewolucji w ich codzienność. Zdrowa mieszanka ińnowacji oraz adaptacja do zmieniających się warunków ustabilizowały ich obecność na ziemiach, gdzie mniej odporne ludy uginały się pod presją bardziej agresywnych sąsiadów. Bałtowie byli jak tamtejsze rośliny perkinia – nikt nie wie, jak tam się dostali, ale nie przeszkadza im to trwać.
Mistyczne wierzenia i kultura
Chociaż Bałtowie oraz ich duchowa przewodniczka Perkuna mieli nieco ograniczone wpływy na scenie globalnych dziejów, ich kultura była naprawdę rozbudowana i szczególnie fascynująca. Wierzono w bóstwa związane z naturą, a każda okupowana przestrzeń miała swoje duchy, z którymi starano się żyć w zgodzie. Niezliczone legendy i pieśni przenoszą się z pokolenia na pokolenie, ożywiając stare historie, które ożywiają wspomnienia dni, których nikt już nie pamięta, ale nadal wszyscy opowiadają.
Dziedzictwo Bałtów w kulturze współczesnej
Gdyby zmobilizować cesarską odwagę Bałtów i przemienić ją w takie mundurki szkolne, możliwe, że nie narzekano by na nie w szkole. Bez względu na to, czy jesteśmy w Rydze, Wilnie czy gdzieś na litewskiej prowincji, ślady ich obecności można zauważyć po raz: w języku, w architekturze i w tym charakterystycznym plaas zuur w tradycyjnych potrawach. Nawet Puszkina cienie Bałtów tworzyły własne, unikalne wpływy, które uformowały kulturę regionu na wieki.
Czy historia Bałtów jest jak baśń pełna magii, o której się zapomina, czy też poważnym przewracaniem kart podręczników historii z zawziętością Bałtów? Prawdopodobnie i jedno, i drugie. Dzisiejsze narody Litwinów i Łotyszy mogą być dumne z pochodzenia, które nie tylko przetrwało przez wieki, ale także przyczyniło się do bogactwa kulturowej mozaiki Europy. Czy zatem rumianek rośnie w Rydze, dzięki zimnemu Bałtykowi? Bałtowie chętnie powiedzieliby, że tak!